Dieta Low FODMAP

Co to jest FODMAP?
Jest to akronim, pochodzący od nazwy: Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols. Są to oligosacharydy (węglowodany krótkołańcuchowe), disacharydy (węglowodany składające się z dwóch cząsteczek cukru), monosacharydy (cukry proste) oraz poliole (alkohole polihydroksylowe, inaczej cukrole).

To substancje, które w większości są dość słabo wchłaniane w jelicie cienkim człowieka (wyjątkiem jest glukoza i galaktoza). W dużej części w niezmienionej formie wędrują do jelita grubego i tam stanowią pożywkę dla bakterii, które przeprowadzają ich szybką fermentację, po drodze ściągając też wodę. Ich (nadmierne) spożycie może skutkować biegunkami, wzdęciami i bólami brzucha, szczególnie u osób, które cierpią z powodu nietolerancji cukrów, a także SIBO (ponieważ wówczas fermentacja odbywa się już w jelicie cienkim). Prowadzi to do objawów zespołu jelita drażliwego. W wielu badaniach testach zaobserwowano, że eliminacja pokarmów, zawierających duże ilości wyżej wymienionych substancji, przynosi efekty w postaci poprawy samopoczucia około 75% osób cierpiących na ZJD. Na tej podstawie w 1999 roku dr Sue Shepcherd opracowała dietę, która dziś stanowi jeden z podstawowych elementów terapii zespołu jelita drażliwego. Dieta ta nosi nazwę low FODMAP (w wolnym tłumaczeniu – o niskiej zawartości FODMAP, zatem nie eliminuje całkowicie fermentujących substancji, a tyko je istotnie ogranicza – gdyby chcieć się ich pozbyć w 100% musielibyśmy przejść na dietę niemal elementarną…).

Jakie pokarmy należy wyeliminować w diecie low FODMAP?
Po kolei…
Oligosacharydy. Należą do nich między innymi fruktany (znajdujące się w takich produktach jak pszenica, ryż, topinambur, czosnek, cebula, buraki, brukselka, brokuły, dynia czy inulina) i galaktany (w warzywach strączkowych).
Disacharydy – to przede wszystkim laktoza, cukier mleczny (wszystkie przetwory mleczne nie oznaczone jako bezlaktozowe) i sacharoza (cukier stołowy).
Monosacharydy to glukoza, galaktoza i fruktoza. Spośród nich najwięcej problemów przysparza fruktoza, czyli cukier prosty występujący głównie w owocach. Szczególnie skoncentrowana jest w sokach owocowych i owocach suszonych. Szczególnie ważne jest, by wyeliminować produkty, które zawierają więcej fruktozy niż glukozy (fruktoza jest wówczas gorzej wchłaniana), czyli jabłka, mango, arbuzy, wiśnie, mód czy syrop glukozowo-fruktozowy.
Poliole – to między innymi ksylitol, mannitol, sorbitol. Różnego rodzaju poliole znajdują się w takich produktach jak jabłka, morele, wiśnie, jeżyny, brzoskwinie, grzyby, seler, kalafior czy awokado, a także w wielu produktach przetworzonych i zbożach.

Przewodnik po produktach o wysokiej i niskiej zawartości FODMAP znajdziecie tu: FODMAP.

Jak stosować dietę?
Do wszystkich przerażonych ;) – nie jest to dieta na zawsze. Składa się z dwóch faz. Pierwsza trwa około 6-8 tygodni i polega na unikaniu produktów bogatych w FODMAP (w zależności od stanu zdrowia można sobie pozwolić w tej fazie na niewielką ilość takich produktów). Druga faza jest znacznie dłuższa i zależy od reakcji danej osoby na wprowadzane z powrotem do diety produkty. Nowe pokarmy należy wprowadzać pojedynczo, raz na kilka dni, obserwując reakcję (której przyczyną mogą być także inne niż FODMAP substancje, znajdujące się w danym pokarmie). Nie powinno się zbytnio przedłużać stosowania diety, ponieważ eliminacja wielu warzyw i owoców może prowadzić do niedoborów błonnika, witamin i minerałów.

Line

Należy zdecydowanie pamiętać, że to dieta, która najprawdopodobniej nie wyleczy przyczyn zespołu jelita drażliwego (chyba, że będzie nią nietolerancja określonego, odstawionego pokarmu). Pozwoli pozbyć nam się wielu przykrych dolegliwości, ale nie zwalnia nas to z szukania źródeł stanu, w jakim się znaleźliśmy!

Do poczytania:
Jeśli chcesz spróbować diety FODMAP, może pomóc Ci w tym aplikacja na telefon (niestety tylko w języku angielskim… ): FODMAP 
http://www.ibsdiets.org/fodmap-diet/fodmap-food-list/
https://stanfordhealthcare.org/content/dam/SHC/for-patients-component/programs-services/clinical-nutrition-services/docs/pdf-lowfodmapdiet.pdf
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1440-1746.2009.06149.x/pdf
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3934501/
https://books.google.pl/books?id=OdUtAwAAQBAJ&pg=PA250&hl=pl#v=onepage&q&f=false
http://www.nature.com/ajg/journal/v108/n5/fig_tab/ajg201396t1.html#figure-title
http://www.nature.com/ajg/journal/v108/n5/full/ajg201396a.html
http://www.ibsfree.net/what-is-fodmap-diet/

naczyniapolaczone@wp.pl

Warning: Attempt to read property "term_id" on bool in /home/platne/serwer134972/public_html/naczyniapolaczone.pl/wp-content/plugins/responsive-menu/v4.0.0/inc/classes/class-rmp-menu.php on line 440